Odra

Odra (łac morbili, ang measles, rubeola) jest to wysoce zaraźliwa choroba zakaźna wieku dziecięcego, wywoływana przez należący do rodziny paramyksowirusów wirus odry. Do tej pory zidentyfikowano 21 szczepów wirusa.

Do szerzenia się zakażenia wirusem dochodzi na drodze kropelkowej, okres inkubacji trwa zwykle 9-14 dni. Wirus odry dostaje się do organizmu przez jamę nosowo-gardłową i zakaża komórki nabłonka oddechowego, replikuje się też w okolicznych skupiskach tkanki limfatycznej, 5-7 dni po zakażeniu dochodzi do wiremii.

W okresie prodromalnym choroby dominuje ostry ból gardła, nieżyt błony śluzowej nosa i spojówek, stan zapalny górnych dróg oddechowych, a także występuje często suchy kaszel. Charakterystycznym dla tej choroby jest pojawienie się na błonie śluzowej policzków na wysokości dolnych zębów trzonowych, białawych przebarwień tzw plamek Koplika. Występuje wysoka gorączka, po kilku dniach (do 5) pojawia się wysypka o charakterze gruboplamistym, kolorze różowym, zlewająca się. Najpierw umiejscawia się na twarzy za uszami i na czole, później zaś postępuje w dół, obejmując całą powierzchnię ciała, towarzyszy jej kaszel. Po kilku dniach (4–5) gorączka cofa się, ustępują też objawy zapalenia gardła, wysypka zmienia kolor na ceglasty, a naskórek łuszczy się „otrębiasto”.

Dla zapobiegania zachorowaniom odry stosuje się szczepienia dzieci atenuowanym wirusem  w osobnej szczepionce lub w szczepionce MMR. Można również zastosować ludzką gammaglobulinę w okresie do 6 dni od ekspozycji lub szczepionkę w okresie do 3 dni od ekspozycji w celu zapobieżenia wystąpieniu choroby lub złagodzenia jej przebiegu.