Test Utajonych Skojarzeń

Test Utajonych Skojarzeń (ang Implicit Association Test, IAT ) jest to narzędzie pomiarowe używane w psychologii społecznej do wykrywania automatycznych powiązań pomiędzy deklarowanym, a realnym obrazem danego obiektu w pamięci danej osoby, czyli tzw postaw utajonych. To narzędzie pomiarowe budzi nieustannie wiele kontrowersji wśród jego przeciwników.

W 1995 roku Anthony Greenwald i Mahzarin Banaji odkryli powiązanie pomiędzy pamięcią jawną i utajoną, a konstruktami społecznymi. Doszli do wniosku, że jeśli wspomnienia, które nie są dostępne naszej świadomości mogą mieć wpływ na nasze postępowanie, to w takim samym stopniu utajone skojarzenia, których nie jesteśmy świadomi, mogą również oddziaływać na nasze zachowanie. Pierwszy artykuł dotyczący testu IAT został opublikowany w 1998 roku, a jego autorami byli Anthony Greenwald, Debbie McGhee i Jordan Schwartz.

Komputerowa wersja tego testu wymaga jak najszybszego dopasowania atrybutów do danego obiektu (na przykład przymiotników “młody” lub “stary” do twarzy osoby starszej, bądź młodej, wyświetlanej na ekranie). Czas dopasowania atrybutu do obiektu jest uważany za siłę skojarzenia, a więc im szybciej dana para zostanie dopasowana, tym siła skojarzenia jest większa. Badacze uważają, że dzięki temu, że test ten trzeba wypełniać jak najszybciej, ludzie często ujawniają swoje poglądy, bądź postawy, które na co dzień są przez nich skrywane. Za pomocą Testu Utajonych Skojarzeń można badać nieświadome postawy dotyczące na przykład : odcienia skóry, płci, wieku, orientacji seksualnej, rasy, kraju, sylwetki lub też stereotypów czy samooceny.

Test ten jest uznawany za dość kontrowersyjny z kilku powodów. Zarzuca się, że nie ma wystarczających badań empirycznych, które by potwierdzały wyniki tego testu, stwierdzające preferencje, takie jak na przykład silna/umiarkowana/słaba preferencja osób białoskórych. Według New York Timesa, po wykonaniu tego samego testu wielokrotnie, można uzyskać inne wyniki.