Miażdżyca tętnic (łac atheromatosis, atherosclerosis) (potoczna nazwa to „arterioskleroza”) jest to przewlekła choroba, polegająca na zmianach zwyrodnieniowo-wytwórczych w błonie wewnętrznej i środkowej tętnic, głównie w aorcie, tętnicach wieńcowych i mózgowych, rzadziej w tętnicach kończyn. Miażdżyca jest jedną z najczęstszych przyczyn stwardnienia tętnic (łac arteriosclerosis).
Miażdżyca polega na wysepkowatym gromadzeniu się w błonie wewnętrznej tętnic cholesterolu (i jego estrów) i innych lipidów. W pierwszym etapie komórki śródbłonka gromadzą nadmierne ilości cholesterolu i lipidów, które są następnie przemieszczane pod błonę wewnętrzną tętnic (tzw pasma tłuszczowo-lipidowe, ang fatty streaks).
Kolejnym etapem jest wapnienie tych ognisk (tzw wapnienie dystroficzne, łac calcificatio dystrophica), prowadzące do miażdżycowego stwardnienia tętnic, a także pojawienie się ubytków śródbłonka nad ogniskiem miażdżycowym. Ubytki śródbłonka są przyczyną miejscowego spadku stężenia prostacykliny, czyli czynnika zapobiegającego gromadzeniu się płytek krwi. W wyniku tego procesu, w miejscach obnażonych z błony wewnętrznej dochodzi do owrzodzeń miażdżycowych (owrzodzeń kaszowatych), które stają się obszarami przyściennej agregacji płytek krwi oraz narastania zakrzepów (łac thrombosis parietalis).
Miażdżyca tętnic mózgu powoduje niedokrwienie mózgu i zmiany psychiczne, a także ułatwia pęknięcia naczyń i udary (zwłaszcza przy współistniejącym nadciśnieniu). Miażdżyca tętnic wieńcowych jest jedną z przyczyn choroby wieńcowej, zaś miażdżyca aorty może prowadzić do powstania tętniaka.
W jej leczeniu duże znaczenie ma odpowiednia dieta, aktywny tryb życia oraz racjonalny wypoczynek.